(ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಚಿತ್ರ)
ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಪುಣ್ಯದ ಮಣ್ಣ್ ದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪಂಡ ಅವು ಪಿರಾಕ್‌ದ ಹಿರಿಯಾಕುಲೆನ ಜೀವನ ಕ್ರಮಂದ್ ಪನೊಲಿ, ತುಳುವೆರೆನ ಆಚಾರ, ವಿಚಾರ, ಕರ್ಮ, ಪಾತೆರಕತೆ, ವನಸ್, ತೆನಸ್ ತೂನಗ ಆ ಕಾಲತ ಏತೋ ವಿಸಯೊಲು ಕಲೆವೊಂದು ಪೋಪಿಲೆಕ್ಕ ತೋಜುಂಡು. ಆನಿತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಶಾಲೆ ಮುಗಿತಿಲೆಕ್ಕೊ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಾಸೆ, ಪಿದಯಿತ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ರಾಪಾಟಿಕೆಡ್ ಮಾಜಿದ್ ಪೋವೊಂದುಂಡು. ಈ ಮಾಜಿದ್ ಪೋತು ಮಾಯೆಗು ಸೇರರೊಂದುಲ್ಲಯಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಡ್ “ಮದಿಮಲಾಯಿ ಮದಿಮೆ” ಒಂಜಿ.
ಎನ್ನ ಅಮ್ಮ, ಅಜ್ಜಿ, ಮಾಮಿ, ದೊಡ್ಡಮ ಪನೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಒಂಜಿ ಇಲ್ಲಲ್ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆ ಇತ್ತ್ಂಡ ಆ ಪೊಣ್ಣು ವರ್ಸೊಗು ಬತ್ತ್ ದ್ ಮಲ್ಲೆ ಆವೊಂದು ಬನ್ನಗ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ, ಪುಣ್ಣಮೆ ದಿನೊಕು ಎದುರಾತ್ ‘ಕೃಷ್ಣ’ ದೇವೆರ್ ಆ ಪೊಣ್ಣು ಇಪ್ಪುನ ಇಲ್ಲಗ್ ಬರ್ಪೆಗೆ , ಆತಾನಗ ಪೊಣ್ಣು ‘ಮದಿಮಾಲ್’ ಆಪಲ್‌ಗೆ, ಆ ಪೊರ್ತುಗು ಏಳ್ ಪೊಣ್ಣುಲು ಮದಿಮಾಲ್ ಆಪೆರ್‌ಗೆ. ಅಂಚಾದ್ ಆ ಪೊಣ್ಣನ್ ಏಳ್ ದಿನ ಪಿದಾಯಿ ಬುಡೊಂದು ಇಜ್ಜಂಡ್‌ಗೆ.
ಅವು ಪೂರ ಕರಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಪೊಣ್ಣನ ಅಪ್ಪೆ – ಅಮ್ಮೆ, ಬಿನ್ನೆರ್ ಸೇರ್ದ್ ಕೊಳಕ್ಕೆದ ಕಂಡದ ಬೈತ ಎಲ್ಯ ಎಲ್ಯ ಚೆರಿಯೆ ಮನ್ತ್ ದು, ಸುಗ್ಗಿತ ಬಾರ್‌ನ್‌ ಕಟ್ಟ ಕಟ್ಟಿದ್ ಅಯಿನ ಮಿತ್ತ್ ಆ ಮದಿಮಾಲ್ ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣನ್ ಉಂತಾದ್ ತರೆಕ್ ನೀರ್ ಪಾಡ್ಪೆರ್, ಅಂಚನೆ ಏಳ್ ಬರಿತ ಬಿನ್ನೆರೆನ ಕಾರ್ ಪತ್ತಾಪೆ‌ರ್, ಏಳ್ ಬರಿತ ಬಿನ್ನೆರ್ ಇಜ್ಜಿಂದಾಂಡ ಏಳ್ ಬರಿತ ಪುದರ್ ಪಂಡ್ ತ್ ಏಳ್ ಪೇ‌ರ್ ಬರ್ಪುನ ಮರನ್, ಗುವೆಲ್‌ ದ ಕಟ್ಟೆನ್, ಕೈಕಂಜಿಲೆನ್ ಪತ್ತಾದ್, ಮಣ್ಣ್ ದ ಕರ, ಕೈಲ್ ಪತ್ತಾದ್ ಒಂಜಿ ಕ್ರಮ ಮನ್ಪುವೆರ್. ಮದಿಮಲಾಯಿ ಬುಕ್ಕ ಈ ಕ್ರಮ ಪೂರ ಆಪುನೆಟ ಕರ, ಕೈಲ್ ಮುಟ್ಟರೆ ಬಲ್ಲಿತ್ತಂಡ್‌ಗೆ, ಅಕೇರಿಗ್ ಒಂಜಿ ಮದಿಮೆ ಆಪುನ ಮದಿಮಾಲೆನ ಲೆಕ ತರೆ ನಿಲಿಕೆ ಪೂ ಸಿಂಗಾರತ ಐತ ಮನ್ಪಾದ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ಬತ್ತಿನ ಬಿನ್ನ‌ರ್ ಪೂರ ಅಲೆಗ್ ದೇಸೆ ಪಾಡ್‌ದ್ ಎಡ್ಡೆ ಪಾತೆರ ಪಂಡ್ ದ್ ವನಸ್ ಮನ್ತ್ ದ್ ಪೊಣ್ಣನ ತಮ್ಮಲೆ ಆನುನಾಯೆ ತನ್ನ ಇಲ್ಲಗ್ ಲೆತೊಂದು ಪೋಪೆರ್, ಉಂದು ಪೊಣ್ಣು ಮದಿಮಾಲ್ ಆನಗ ಮನ್ಪುನ ಕ್ರಮ.
ಆಂಡ ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ತೂನಗ ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣನ್ ಪೊದು ನಾಡ್‌ತ್ ಆಲೆನ್ ಮದಿಮೆ ಮನ್ತದ್ ಧಾರೆ ಮೈತ್‌ದ್‌ ಕಂಡನಿ ಇಲ್ಲಗ್ ಪುಟ್ಟುನ ಇಲ್ಲಡ್ತ್ ಇಲ್ಲ್ ಜಪುಡಾತ್ ಕೊರ್ಪನ ಕಾರ್ಯ ಆ ಪೊಣ್ಣನ ತಮ್ಮಲೆ ಆಪುನಾಯನ ಕಾರ್ಯ ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಇಂಚಿತ್ತಿನ ಪೊರ್ತುಡು ಪಿರಾಕ್‌ಡ್ ಮೊದು ನಾಡುನವೆ ತರೆ ಬೆಚ್ಚ, ಮಲ್ಲ ಕೆಲಸ ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್ ತೋಜುಂಡು, ದಾಯೆ ಪಂಡ ಆ ಕಾಲೊಡು ಇತ್ತೆದ ಲೆಕ ಪೋದು ನಾಡುನಂಚಿನ ಪೊಸ ನಮೂನೆತ ಸೌಕರ್ಯ ಇಜ್ಜಾಂಡ್, ಅಂಚಾದ್ ಪೊಣ್ಣು ಮದಿಮಾಲ್ ಆನಗನೆ ‘ಮದಿಮಲಾಯಿ ಮದಿಮೆ’ ಪನ್ಪಿ ಕಾರ್ಯನ್ ಮನ್ತ್ ದ್ ಆ ಇಲ್ಲಲ್ ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣು ಮಲ್ಲೆ ಆತಲ್, ಮದಿಮೆ ಆತ್ ಸಂಸಾರ ಮನ್ಪಂಚಿನ ಅವಸ್ಥೆಗ್ ತಯಾರಾತಲ್ ಓಲಾಂಡಲ ಪೊದು ಇತ್ತ್ಂಡ ಪನಡ್‌ಂದ್‌ ಪತ್ತಿರ್ವೈರ್ ಸಂಸಾರ್‌ಗ್, ಬನ್ನೆರೆಗೆ ತೆರಿಪಾಪುನಂಚಿನ ಕೆಲಸನ್ ಈ ರೀತಿಡ್ ಭಾರಿ ಪೊರ್ಲುಡೆ ಮನ್ನೆದೆರೆಂಡ್ ಅಂದಜಾಪುಂಡು, ಅವು ಎಂಚಿನವೆ ಆವಡ್ ಆ ಕಾಲೊ ಅಂಚ ಇತ್ತ್ಂಡ್, ಆ ಕಾಲೊಗು ಬೋಡಾಪಿಲೆಕ – ಆ ಕಾರ್ಯ ಇತ್ತ್ಂಡ್, ಉಂದು ನಮ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಸಂಸ್ಕತಿ ಪನ್ಪುನೆನ್‌ ಮದಪಿಯರ ಬಲ್ಲಿ, ಆಂಡ ಇತ್ತೆ ಇತ್ತೆ ದಾನೆ ಆವೊಂದುಂಡು ?
“ಚೋಡುಡೆ ಪೋನಗ ಎಂಕೊಂಜಿ ಚಾರಗೆ ಚಿಕ್ಕ್ಂಡ್” ಪನ್ನಿನವು ‘ಚೋಡು’ ಪೋತು ‘ಸೋಡು’, ‘ಸೋಡು’ ಪೋತು ‘ತೋಡು” ಆಯಿಲೆಕ ಪಿರಾಕ್‌ದ ತುಳುವೆರ್ ಪೊಣ್ಣನ್ ಪೊದು ನಾಡುನ ಕ್ರಮೊನು ಭಾರಿ ಕಸ್ಟೊಡು, ಭಾರಿ ಕೆನಿಟ್ಟ್ ಮನ್ಪೋದಿತ್ತಿನೆನ್ ಮರತ್ತ್ ದ್ ಪೊಣ್ಣು ಮದಿಮಲಾಯಿನ ಗೊತ್ತು ಮನ್ಪಾಂವಂತೆ, ಪೊಣ್ಣು ಇಲ್ಲದಕ್ಲು ಕೊರ್ಪುನ ಮೆತ್ತೆದ ಅಡ್ಡೆ, ಮೆತ್ತೆದ ಮನ್ನಿನ್ ತಿನಂದೆ ಎಂಕ್ ದಾಲ ತೀರುಜಿ, ಸುಸ್ತಾಪುಂಡ್ ಮನಿಪಂದೆ ಚೆಪ್ಪುಪಂದೆ ಪನೋಡಿತ್ತಿ ಆ ಮದಿಮಾಲಾಯಿನ ಮದಿಮೆದ ಮದಿಮಾಲ್ ಕುಸಿಡ್ ಜಾಲ್‌ಡ್ ಗೊಬ್ಬೊಂದುಲ್ಲಲ್ ! ದಾಯೆಗ್ ? ಬಲಿಪುನ ಕಾಲೊಡು ಪೊಣ್ಣು ಬದಲಾವೊಂದುಲ್ಲಲ್ ಜನಮಾನಿಲ ಬದಲಾವೊಂದುಲ್ಲೆರ್.
ಬಚ್‌ದಿಪ್ಪಲ್‌ಂದ್‌, ನಿತ್ರಾಣ ಆದಿಪ್ಪಲ್‌ಂದ್ ಆಲೆನ ಆರೋಗ್ಯತ ದೃಷ್ಟಿಡ್ ದಾಲ ಕೆಲಸ ಮನ್ಲಾವೆರ ಬುಡಂದೆ ಆಲೆನಾತೆಗೆ ಆರಾಮಡ್ ಇಪ್ಪಂಡ್‌ಂದ್ ಪಿರಾಕ್‌ದಕುಲು ಮನ್ತಿನ ಎಡ್ಡೆ ಕಾರ್ಯನ್ ಪೊಣ್ಣನ ಶೋಷನೆಂದ್ ಪಂಡೆರ್, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಂದ್ ಪನೊಂದುಲ್ಲೆರ್ ಅನಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಂದ್ ಎನ್ನೊಂದುಲ್ಲೆರ್.
ಅಂಚನೆ ಉಂದು ಪೂರ ಪ್ರಕೃತಿದ ಮಾಮೂಲು ಕ್ರಿಯೆ, ಉಂದೆನ್ ವೈಭವಡ್ ತೂವರ ಪೊಕ್ಕಡೆ ಆಪುಂಡು ಆಲೆಗ್, ಆ ಕಾಲತ ಲೆಕ ಮದಿಮಾಲೆನ ಸಿಂಗಾರ ಮನ್ತದ್ ಬಿನ್ನೆರೆನ ಎದುರು ಪೋವರ ನಾಚಿಕೆ ಆಪುಂಡು ಆಲೆಗ್. ಅಂಚಾದ್ ಆ ಪೊಣ್ಣು ಎಂಕ್ ದಾಲ ಆತ್‌ಜಿ ಪನ್ಪುಲೆಕ ಮದಿಮಲಾಯಿ ವಿಷಯೊನು ಅಡೆಂಗಾವೊಂದುಲ್ಲಲ್, ಅಪ್ಪೆ ಅಮ್ಮೆಲ ಈ ವಿಸಯನ್ ಪನಿಯರ ಪಿರ ಜಾರುವೆರ್, ಕಳಸ ಮೀಪಾದ್ ಬರ್ಪರ್, ದುಂಬಗ್ ದೋಸ ಬರಿಯರ ಬಲ್ಲಿಂದ್ ದೇವೆರೆಗ್ ಪೋಡಿತ್‌ದ್‌ ಮಾತ್ರ ಅವ್ವತ್ತಂದೆ ಆ ಕ್ರಮೋನು ಇತ್ತೆ ಮದಿಮೆತ ದುಂಬುನಾನಿ ಮದಿರೆಂಗಿ ದಿನತಾನಿ ಮನ್ತ್ ದ್ ಒಂಜಿ ದಿನ ಮತ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಆ ಮದಿಮಾಲಾಯಿ ಮದಿಮೆತ ಕ್ರಮೊನು ಒಂಜಿ ಗಂಟೆಡ್ ಮುಗಿತ್‌‌ದ್ ಹಿರಿಯಕ್ಲೆನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ದಿಂಜಿನ ತುಳುನಾಡ್‌ತ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಹಿರಿಯಾಕ್ಲೆನ ನೆಂಪುದೊಟ್ಟಿಗೆ ಬುಡ್ತು ಬರೊಂದುಲ್ಲೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಮಗಳೆನ ಮದಿಮಲಾಯಿ ಮದಿಮೆತ ಗೌಜಿ ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಮಾಜಿದ್ ಪೋವೊಂದುಲ್ಲಾಯಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಸಾಲ್‌ಗ್ ಸೇರೊಂದುಂಡು.
ಗದಗ ತಾಲೂಕಿನ ಲಕ್ಕುಂಡಿ ಗ್ರಾಮದ ಹಾಲಗುಂಡಿ ಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಕುಂಡಿ ಪಾರಂಪರಿಕ…
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಬಸವನ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಡಲೆಕಾಯಿ ಪರಿಷೆ ಸೊಬಗು ಕಳೆಗಟ್ಟಿದೆ. ಇಂದು ಕಡಲೆಕಾಯಿ…
ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳ ಹಾವಳಿ ತಡೆಯಲು ಸರ್ಕಾರದ ಸಚಿವರು ಹಾಗೂ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ…
ಅಡಿಕೆ ಹಳದಿ ಎಲೆರೋಗ ಬಾಧಿಸಿದ ತೋಟದ ಕೃಷಿಕ ಶಂಕರಪ್ರಸಾದ್‌ ರೈ ಅವರು ಕೃಷಿ…
ಅಡಿಕೆ ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಮಿಶ್ರ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಏಕೆ ಮಾಡಬೇಕು..? ಯಾವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು..?…
25.11.2024ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 8 ಗಂಟೆವರೆಗಿನ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ : ಕಾಸರಗೋಡು ಸೇರಿದಂತೆ…