ಗ್ರಾಮೀಣ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಜ್ಞಾನಾನುಭವದ ಜೀವಂತ ಸಾಕ್ಷಿ ಬದನಾಜೆ ಶಂಕರ ಭಟ್

 ಪ್ರಸ್ತುತ ಎಂಭತ್ತು ವರ್ಷ ಕಳೆದು ಮುಂದಡಿ ಇಟ್ಟಿರುವ ಬದನಾಜೆ ಶಂಕರ ಭಟ್ಟರು ಕಳೆದ ನಲುವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಡಿಕೆಯ ‘ಬಹುಪಯೋಗ ಯಜ್ಞ’ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ವಯೋಸಹಜವಾಗಿ ಯಾಗಕ್ಕೆ ಆಹುತಿಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದು ನಿಧಾನವಾಗಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಯಾಗವಂತೂ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ. ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯ “Hypothesis” ಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಇವೆ. ಇವನ್ನೆಲ್ಲ ಯಾಕೆ ಮಾಡಬೇಕು? ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಅಡಿಕೆ ತೋಟಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಗುಡ್ಡಗಳ ಮೇಲೂ ಅಡಿಕೆ ಗಿಡ ನೆಟ್ಟು ನೀರು ಸಿಂಪಡಿಸಿ ಬೆಳೆದ ಅಡಿಕೆಯನ್ನು  ಲಾಭದಾಯಕವಾಗಿ ಮಾರುವಲ್ಲಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕೃಷ್ಯುದ್ಯಮ  ಸಾರ್ಥಕವಾಯಿತೆಂದು ತಿಳಿಯುವ ಅನೇಕ ಕೃಷಿಕರಿದ್ದಾರೆ. ಅಡಿಕೆಗೆ ಬೆಲೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರಿಗೆ ಆತಂಕವಾಗುವುದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಏನು ಪರ್ಯಾಯ ಮಾರ್ಗವೆಂದು ಹುಡುಕುವವರಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಬದನಾಜೆಯವರು ಕೃಷಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ಲಾಭದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಷ್ಟೇ  ನೋಡದೆ ಅಡಿಕೆಯನ್ನು ಜಗಿದು ನುಂಗುವ ಅಥವಾ ಉಗುಳುವುದರಿಂದಾಚೆಗೆ ಏನು ಮಾಡಬಹುದೆಂಬುದರತ್ತ ಚಿತ್ತ ಹರಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ತಾಯಿಯಿಂದ ಬಂದ ಆಯುರ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಾಟಿ ವೈದ್ಯದ ಜ್ಞಾನದಿಂದಾಗಿ ಗಿಡಗಳ ಮೂಲಿಕಾ ಸತ್ವದ ಪರಿಚಯವಿತ್ತು. ಎಂತೆಂಥದೋ ಸಸ್ಯಗಳು ಮನುಷ್ಯನ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಔಷಧಗಳಾಗಬಹುದಾದರೆ ಅಡಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅಂತಹ ಸತ್ವ ಇರಬಹುದಲ್ವಾ? ಅದನ್ನೇ ಶೋಧಿಸಿ ಅಡಿಕೆಯು ಜಗಿದು ಉಗುಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಪಯುಕ್ತತೆ ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಏಕೆ ಪ್ರಚುರ ಪಡಿಸಬಾರದು?  ಇಂತಹ ಅವರ ಯೋಚನೆಯನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತ ಗೊಳಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಆರ್ಥಿಕ ತ್ರಾಣ ಅವರಲ್ಲೇ ಇತ್ತು. ಪರಂಪರಾಗತವಾದ ಜ್ಞಾನದ ಕಣಜವೂ ಇತ್ತು. ಇದಲ್ಲದೆ ಅಂದಿನ ಆಯುರ್ವೇದ ತಜ್ಞರ ಹಾಗೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ದಿಗ್ಗಜರ ಸಂಪರ್ಕ ಜಾಲವೂ ಅವರಿಗೆ ಲಭಿಸಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ ಬದನಾಜೆಯವರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಪೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯೂನತೆಯನ್ನು ಕಾಣಿಸದೆ ತಮ್ಮಂದಿರ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತಂಗಿಯಂದಿರ ವಿವಾಹ  ಮುಂತಾದ  ಹೊಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಲೇ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಅಡಿಕೆಗೆ ಬರುವ ರೋಗಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ತಮ್ಮದೇ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ ಅವರು ಅಡಿಕೆಯೂ ಹೇಗೆ  ಬಹುಪಯೋಗಿ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಎಂಬುದನ್ನು ಜಗತ್ತಿಗೇ ತೋರಿದರು.  ಅವರ ಈ ಸಾಧನೆಯ ಹಿಂದೆ ಅವರ ಪತ್ನಿ ಸುಮತಿ ಅಕ್ಕನವರ ನಿರಂತರ ಸಹಕಾರದ ಲಾಭವು ಶಂಕರ ಭಟ್ಟರಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ.

ಬದನಾಜೆಯವರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭವಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ, ಪರಿಸರದ ಸ್ಥಿರತೆಯೂ ಮುಖ್ಯ. ನಮ್ಮ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬೇಸಗೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣದಾಗಿ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಚಿಗುರೊಡೆಯುವ ಹುಲ್ಲುಗಳೂ ಪರಿಸರ ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತೋಟದಲ್ಲಿ ಅಜ್ಞಾತವಾಗಿರುವ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳತ್ತಲೂ ರೈತರ ಚಿತ್ತವಿರಬೇಕು.  ‌

  ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಸುವಾಗ ಒಳಸುರಿಯಾಗಿ ಅಡಿಕೆಯನ್ನು  ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ಬಳಸಿರುವ ಬದನಾಜೆಯವರು  ವಿವಿಧ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ ಮತ್ತು  ಫಾರ್ಮ್‍ಸಿಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಗಳಾದ  ‘ಡಯಾರೆಕಾ  ಡಯಾಶಮನ್’,  ‘ಪೂಗ ಸಿರಪ್’, ‘ಪೂಗ ಟ್ರೀಮ್’, ‘ಡಯಾ ಕೆಟೆಚು’ ಮುಂತಾದುವುಗಳ  ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ  ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ “ಫಲಿನಿ” ಎಂಬ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಔಷಧಿಯು ಬೋರ್ಡ್ ವಿಷ ಅಲ್ಲದ, ಪರಾಗ ಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗುವ  ಕೀಟಗಳು  ಸಾಯದಂತೆ ಕಾಪಾಡುವ ಔಷಧಿಯಾಗಿ ಬಹುಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. “ಫಲಿನೀ ಫಲದಾಯಕಿ” ಎಂಬ ದುರ್ಗಾರಾಧನೆಯ ಸ್ತೋತ್ರದಿಂದ  ಆರಿಸಿಕೊಂಡ ಹೆಸರೇ “ಫಲಿನಿ”.

      ಪಿಂಗಾರದ ಕದಿರನ್ನು ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಹೀಚುನಳ್ಳಿ  ಉದುರಿ ಅಡಿಕೆಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಬಹುದು ಎಂಬ ಶಂಕರ ಭಟ್ಟರ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದುದು. ಪಿಂಗಾರವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಿಳಿನಳ್ಳಿಗೆ  ಸ್ಪ್ರೇ ಮಾಡುವ ಔಷಧದಲ್ಲಿ ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಗೇರು ಎಣ್ಣೆ, ತೆಂಗಿನ ಎಣ್ಣೆ, ಅರಸಿನ, ಇಂಗು ಮತ್ತು ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಹಾಲಿನ ಮಿಶ್ರಣ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಯಾವುದೇ ಕೆಮಿಕಲ್ ಇಲ್ಲದ ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಣ್ಣದ  ತಿಳಿನೀರನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತಾರೆ.  ಅನೇಕ ಕೀಟಗಳಿಂದಾಗುವ ಹಾನಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಎಂಡೋ ಸಲ್ಫಾನ್ ಮತ್ತು ಕರಾಟೆಯಂತಹ  ಕೀಟನಾಶಕಗಳ ಬದಲು ಫಲಿನಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಈ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಬದನಾಜೆಯವರಿಗೆ  ಸರಕಾರದಿಂದಾಗಲೀ ಖಾಸಗಿ  ರೈತರಿಂದಾಗಲೀ ಸಿಕ್ಕಿದ ಬೆಂಬಲ ನಿರಾಶಾದಾಯಕವೆಂದೇ ಹೇಳಬಹುದು.  ಆದರೆ ಭಟ್ಟರ ‘ಪೂಗ ಸಿಂಗಾರ’ ಎಂಬ ಅಡಿಕೆಯ ಸಾಬೂನು ಮತ್ತು ಪೂಗ ಸ್ವಾದ ಎಂಬ ಸೀರಪ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರ ಗಮನ  ಸೆಳೆದಿದೆ.

      ಬದನಾಜೆಯವರು ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಒಬ್ಬ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ. ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ  ಸಿದ್ಧವಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮೇಳಗಳಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ  ಪ್ರಶಂಸೆ  ಪಡೆದಿವೆ. ಭಟ್ಟರು ಆಯುರ್ವೇದ ಸಂಬಂಧಿ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ತಜ್ಞ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. “ಸುಗಂಧ ಫಲ ಅಡಿಕೆ” ಮತ್ತು “Arecanut: Medicinal and alternative uses”  ಎಂಬ ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಆಕರ  ಗ್ರಂಥಗಳಂತಿವೆ. ಅವರ ಬಗ್ಗೆಯೂ  ಅನೇಕ ಲೇಖನಗಳು ವಿವಿಧ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. ಅಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ  ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‍ಕಾರಕ ಅಂಶವಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. ವೀಳ್ಯದೆಲೆಯ ಹೊರತಾಗಿ ಅಡಿಕೆಯನ್ನು ತಿನ್ನಬಾರದು  ಎಂಬುವುದೇ ನಿಯಮ. ಹಾಗೆ ತಿನ್ನುವ ಗುಟ್ಕಾದಲ್ಲಿ  ಹೊಗೆಸೊಪ್ಪು ಸೇರಿಸಿ ಅದರ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಭೀತಿಯ ಅಪವಾದವನ್ನು ಅಡಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿದ್ದು ಸರಿಯಲ್ಲವೆಂಬ ವಾದ ಬದನಾಜೆಯವರದ್ದು. ಗುಟ್ಕಾ ಹಾನಿಕಾರ ಎಂಬುದನ್ನು ದಿಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಗುಟ್ಕಾ ಉತ್ಪಾದಕರಲ್ಲೇ  ಹೇಳಲು ಅವರು ಅಂಜಿದವರಲ್ಲ.

 ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ  ತಮ್ಮ ತಮ್ಮಂದಿರನ್ನು ಹಾಗೂ ಮಗಳು ಡಾ. ಸ್ಮಿತಾ ಮಹೇಶ್‍ರನ್ನು  ತಜ್ಞ ವೈದ್ಯರಾಗಿ  ನೀಡಿರುವ ಶಂಕರ ಭಟ್ಟರು ಜೀವನಯಾನದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವ ಸಾಧನೆಗಳಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಲು ಲೇಖಕರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.  ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಅದು ಸಾಲದೆಂಬಂತೆ ಬದನಾಜೆಯವರ ಸಹವರ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀ ಎಸ್. ಆರ್ ರಂಗಮೂರ್ತಿ, ಶ್ರೀಪಡ್ರೆ, ಲೇಖಕ ನಾ. ಕಾರಂತ  ಪೆರಾಜೆ,  ಕನಿಲ ಅಶೋಕ್, ಡಾ. ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಐತಾಳ, ಡಾ. ಕೆ. ಪದ್ಮರಾಜ, ಶ್ರೀ ಎಂ. ದಿನೇಶ್ ನಾಯಕ್, ಕಕ್ವೆ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ನಾಯಕ್, ಶ್ರೀ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ದೈತೋಟ ಮುಂತಾದವರಿಂದ ಬೆಳಕು ಹರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

     ಕೃತಿ ಪರಿಚಯದ ಈ ಕಿರುಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿದ್ದುದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಾನೂ ನನ್ನ ಪತ್ನಿ ಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿಯೂ ಒಂದು ದಿನ ಬದನಾಜೆ ದಂಪತಿಗಳನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆದು ಬಂದಿದ್ದೇವೆ. ಅಂದು ನಾವು ಭಟ್ಟರ ಜಗಲಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ಮೇಜಿನ ಮೇಲಿದ್ದ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮತ್ತು ಔಷಧಿ ಬಾಟಲಿಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಜ್ಞಾನ ಪಿಪಾಸುಗಳಿಗೆ ಶಕ್ತಿ ನೀಡುವ ಮನೆ ಅವರದ್ದು. ಪೂರ್ಣ ಓದಿಗಾಗಿಯೂ ಒಬ್ಬ ನೆಲವಿಜ್ಞಾನಿಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೂ ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿಯೇ ಓದಬೇಕು. ನಾನು ಕೂಡಾ ಖರೀದಿಸಿ ಓದಿದ ಈ ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹಿತವೆನ್ನಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಬರೆದಿದ್ದೇನೆ.

ಪ್ರಕಟಣೆ : ಕನಸು ಪ್ರಕಾಶನ, ಅಂಚೆ: ಮಾಡಾವು. ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ. ಬೆಲೆ ರೂ. 140/

ಸಂಪರ್ಕ: 9164561789; 9448951939. Email:[email protected]

Badanaje Shankara Bhat viewed agriculture as more than just a way to make money. He believed in exploring the possibilities beyond simply consuming or discarding the Arecanut. Drawing from his expertise in Ayurveda and traditional medicine passed down from his parents, he also understood the healing properties of various plants. His holistic approach to agriculture is truly inspirational.